Wat zijn wratten en wat kan je eraan doen ?

Wratten zijn verheven, bloemkoolachtige en vast aanvoelende uitgroeisels van de huid. De officiële benaming is verruca. Meestal zijn er meerdere wratten gelijktijdig aanwezig. Voorkeursplaatsen zijn de handen en vingers en voeten. Hoe ontstaan wratten?

Wratten worden veroorzaakt door virussen. Een virus is een klein micro-organisme, dat ziekte kan veroorzaken. Wratten zijn besmettelijk. De virussen die de verwekkers zijn van de gewone wratten, worden officieel ‘humane papillomavirussen’ genoemd. De tijd die verloopt tussen een besmetting en het ontstaan van een wrat kan 3-6 maanden of zelfs langer bedragen. De verruca plantaris, of voetwrat, vindt men aan de voetzool. Men onderscheidt 2 typen: de mozaïekwrat (die zich oppervlakkig uitbreidt) en de doornwrat (pijnlijk en in de diepte groeiend). De wratten aan de voeten gaan eveneens met sterke verhoorning gepaard. Voetwratten worden zowel bij kinderen gezien, alsook bij volwassenen. Soms is het nodig om een stukje huid te nemen voor verder onderzoek om het wrattype nader te bepalen.

Wat is de behandeling?

De behandeling is gericht op vernietiging van het weefsel, zodanig dat alle virusdeeltjes kapot worden gemaakt. Bij het merendeel van de patiënten vindt spontane genezing binnen 2-3 jaar plaats. In bepaalde gevallen kan daarom ook afgewacht worden.

Aanstipvloeistoffen/zalven

Van oudsher worden preparaten als salicylzuur in zalf, in pleister of tinctuur of cignoline in tinctuur gebruikt, met wisselend resultaat. Deze middelen hebben vooral een hoornverwekende werking, maar maken tevens de huid stuk. Daarom moet de omringende gezonde huid met zinkolie of zinkzalf worden beschermd. Men brengt de tinctuur 1-2x daags aan, meestal onder een pleister.

Bevriezing met vloeibare stikstof

Dit is de behandeling van eerste keuze bij verrucae vulgares en plantares. Tengevolge van de bevriezing vindt weefselbeschadiging plaats. Nadelen van de behandeling zijn pijn direct na of tijdens de behandeling en (bloed)blaren, die enige dagen hinder kunnen geven. Bevriezing in de buurt van de nagels kan erg pijnlijk zijn en soms tot blijvende beschadiging van de nagels leiden.

Wegbranden (coagulatie)

Deze behandeling is effectief, maar meestal te agressief. Bij kinderen wordt deze behandeling bij voorkeur onder narcose gedaan, waarbij tevens de omvang en uitbreiding van de afwijkingen goed kan worden beoordeeld.

Uitlepelen (excochleatie)

Verdoving vooraf (15-30 minuten) met een lidocaïne/prilocaïne crème (onder huishoudfolie of andere plastic-achtige pleister) zorgt ervoor dat de ingreep nauwelijks of geen pijn doet. Het uitsnijden van voetwratten wordt sterk ontraden.

Lasertherapie

De lasertherapie staat nog in de kinderschoenen, maar lijkt vooral succesvol te zijn bij voetwratten en bij wratten aan de geslachtsorganen. Alleen wratten, die niet op andere behandelingen reageren komen in aanmerking.

Wat kunt u zelf nog doen?

Preventieve maatregelen hebben alleen bij voetwratten enig nut. In alle andere gevallen zijn deze veel moeilijker of minder praktisch. Door niet op blote voeten te lopen in gemeenschappelijke ruimten zoals gymnastieklokalen kan men de kans op infectie verminderen.

Wat zijn de vooruitzichten?

De meeste wratten verdwijnen vanzelf, zij het dat het lang kan duren. Wratten aan de hand, onder de nagels en op de voetzolen kunnen echter zeer hardnekkig zijn.

Bron: Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie